In vroeger tijden was de beschikbaarheid van de ingrediënten leidend voor wat de pot schafte. Er was immers geen aanvoer van producten uit kassen of vanuit andere continenten. Veel gerechten waren daarom gebonden aan het seizoen. Dat gold voor ingrediënten als spinazie, raapsteeltjes en sla in het voorjaar, sperzie- en snijboontjes, of tomaten, courgettes of aubergines in de zomer, of nieuwe aardappelen in het najaar. De winter bracht winterwortelen, kool, prei, of pastinaak. Voor vers vlees was er het slachtseizoen (november-december) vanwege de lage temperatuur, waarmee een zekere houdbaarheid werd verkregen.
Koken volgens de seizoenen heeft veel voordelen. Het belangrijkste is wel onze ecologische footprint. Door seizoensgroenten en -fruit te kiezen uit Europa (en liefst nog uit je eigen streek), draag je al enorm bij tot het verminderen van de CO2-uitstoot (en daarmee de opwarming van de aarde), die vooral wordt veroorzaakt door het transport vanuit andere werelddelen en het telen in kassen. En is het eigenlijk ook niet heerlijk in het voorjaar de eerste asperges te zien verschijnen in de winkel? Of uit te zien naar de gerechten met paddenstoelen in de herfst, of naar de koolsoorten in de winter? En natuurlijk is er de warme zomer met haar rijke oogst aan tomaten, paprika´s, courgettes en aubergines.
Door te kiezen voor de groenten van het seizoen, van de koude grond, geteeltd zonder verwarmde kassen of geïmporteerd andere werelddelen, draag je dus een belangrijk steentje bij in het verminderen van onze CO2 uitstoot en geniet je meer van wat de aarde ons dan biedt. Heerlijk om te koken volgens de vier jaargetijden.
Hieronder wat tips voor gerechten, die helemaal bij een van de vier seizoenen passen.
Voorjaar
- Agnello con carciofi (Lamsschotel met artisjokken)
- Asparagi alla Milanese (Asperges op z'n Milanees)
- Bagna cauda (groentenfondue uit de Valle d'Aosta)
- Cannelloni con spinaci e ricotta (Cannelloni met spinazie en ricotta)
- Carciofi (artisjokkensalade)
- Carciofi ripieni (gevulde artisjokken)
- Cima alla Genovese (Gevulde kalfsborst)
- Fave e salame (Tuinbonen met worst en schapenkaas)
- Fiori di zucchina ripieni (gevulde courgettebloemen)
- Gelato alle fragole (Aardbeinenijs)
- Minestrone alla Genovese
- Penne con gorgonzola e spinaci (Penne met corgonzola en spinazie)
- Ravioli al prebuggiun (Raviol gevuld met wilde kruiden)
- Risotto agli asparagi (Risotto met asperges)
- Sciroppo di sambuco (Vlierbloesemsiroop)
- Spezzatino di agnello (Lamsstoofschotel met aardappelen)
- Spinaci (Spinazie met olijfolie)
- Trofie al pesto (pasta met pesto)
- Zuppa di ortiche (Sardijnse brandnetelsoep met aardappelen)
Zomer
- Bagna cauda (groentenfondue uit de Valled'Aosta)
- Caponata (groenteschotel uit Sicilië)
- Condijun (maaltijdsalade uit Ligurië)
- Coste in padella (gestoofde snijbiet)
- Faggioli bianchi (witte bonensalade)
- Finocchio con olive (venkel met olijven)
- Fiori di zucchina ripieni (gevulde courgettebloemen)
- Frittata con zucchine (roerei met courgettes)
- Insalata caprese (Salade van mozzarella en tomaat)
- Insalata di pasta (Salade van pasta en zomergroenten)
- Insalata di pomodori (Tomatensalade)
- Maccheroni alla norma (pasta met aubergines)
- Melanzane grigliate (gegrilde aubergines)
- Orecchiette alla crudaiola (Orecchiette met saus van rauwe tomaten)
- Orecchiette alle cime di rapa (Orecchiete met raapsteeltjes)
- Panzanella (Toscaanse salade met brood)
- Parmiggiana (ovenschotel met aubergines)
- Penne all'arrabbiata (Penne met pittige tomatensaus)
- Peperonata (gestoofde paprika's)
- Lasagne agli spinaci (Lasagne met spinazie) > vegan: vervang de boter in de besciamelsaus door vegan margarine en de melk door havermelk.
- Ravioli al prebuggiun (Raviol gevuld met wilde kruiden)
- Risotto con zucchine (Risotto met courgettes)
- Sciroppo di mirtilli (Bosbessen op siroop)
- Spaghetti all'aglio e olio (Spaghetti met knoflook en olie)
- Spaghetti al pomodoro crudo (spaghetti met rauwe tomaten en basilicum)
- Spaghetti caccio e pepe (Spaghetti met schapenkaas en peper)
- Spaghetti con zucchine (spaghetti met courgettes)
- Trofie al pesto (pasta met pesto)
- Torta di verdure (groentetaart)
- Vellutata di zucchine (courgettesoep)
- Verdure gratinate(gegrilde groente)
- Zucchine al pomodoro (Courgettes met tomaten)
- Zucchine grigliate (gegrile courgettes) > vegan
Herfst
- Cervo al forno (Hertenstoof uit de oven)
- Coniglio con olive (Konijn met olijven)
- Faggioli bianchi (witte bonensalade)
- Cavolo nero in padella (gestoofde Toscaanse kool)
- Funghi e patate in teglia (ovenschotel van paddenstoelen en aardappelen)
- Finocchio con olive (venkel met olijven)
- Panzanella (salade van brood en groente)
- Pappardelle al cinghiale (Pappardelle met saus van wild zwijn)
- Patate al forno (aardappels in de oven)
- Pasta al sugo di noci (pasta met saus van walnoten)
- Pasta con broccoli alla Siciliana (pasta met broccoli)
- Radicchio rosso (Roodlof in de oven)
- Ribollita (Toscaanse groentesoep)
- Rissotto ai funghi di bosco (Risotto met bospaddenstoelen) > vegan zonder geraspte kaas
- Risotto al radicchio (Risotto met radicchio)
- Rombo ai funghi (Tarbot met paddenstoelen)
- Tagliatelle ai funghi (Tagliatelle met paddenstoelen)
Winter
- Carote grigliate(gegrilde worteltjes)
- Carciofi ripieni (gevulde artisjokken)
- Cavolo nero in padella (gestoofde Toscaanse kool)
- Crauti (zuurkool)
- Pizzoccheri al forno (Boekweitpasta met aardappelen, kool en kaas)
- Verza stuffata (Groene kool gestoofd met tomaten)
- Zampone con lenticchie (Varkenspoot met linzen)
- Zuppa valdostana (Koolsoep uit het Aostadal)
Inmaak
